İÇİNDEKİLER
OSMANLI DEVLETİNDE GÜNLÜK YAŞAM
FETHEDİLEN BÖLGELERDE TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL DEĞİŞİMLER
ŞEHİR VE MAHALLELERDE ÇOK KÜLTÜRLÜ SOSYAL HAYAT
FETHEDİLEN BÖLGELERDE TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL DEĞİŞİMLER
Osmanlılar, fethedilen ve nüfusça az oldukları
bölgelere yönelik iskân politikası uyguladılar.
Özellikle Balkanlara, Anadolu’dan yörük ve Türkmenleri getirip yerleştirdiler.
Yapılan göçler sonucunda Balkanlarda Türk nüfusu arttı ve Türk İslam kültürü yayıldı.
Osmanlı hâkimiyeti ile birlikte bölgede güvenlik sağlandı, yerli halktan angarya kalktı, ağır vergiler azaltıldı.
Bu sayede Balkanlarda, Arnavut, Bosna, Hersek, Kosova gibi bölgelerde gayrimüslim köylüler arasında İslamlaşma hareketi hızla arttı.
Osmanlı aldığı yerlere başlangıçta, bir cami ve onun etrafında kümelenen kültürel, sosyal ve iktisadi kuruluşların oluşturduğu külliyeler kuruldu.
ŞEHİR VE MAHALLELERDE ÇOK KÜLTÜRLÜ SOSYAL HAYAT
Osmanlı şehirlerinde gayrimüslimler bazen bir mahallede
toplanmış bazen de Müslüman mahallelere dağılmıştı.
Aynı mahallede cami, kilise ve havrada insanlar dinî vecibelerini rahatça yerine getirirlerdi.
Osmanlı Devleti’nde, başta başkent İstanbul olmak üzere diğer şehirler (Bursa, Edirne, Selânik vs.) genelde kalabalık bir nüfusa sahipti.
Şehirlerde insanlar genel olarak ticaret, esnaflık ve zanaatla uğraşırdı.
Osmanlı Devleti’nde, erkek kıyafetleri genelde çakşır (şalvar), gömlek, entari, dolama, kaftan, kürk ve başlıktan oluşurdu.
Kadınların giyim ve kuşamlarının en önemli öğeleri ise şalvar, bürüncük gömlek, entari, dolama, hırka, kaftan, gömlek, kürk ve dışarıda giydikleri ferace, peçe ve yaşmak idi.
Osmanlı toplumunda Müslümanlar genelde sarı, ulema
mavi ayakkabı giyerken, askerlerin bazıları ise kırmızı renk çizme giyerlerdi.
Bunun yanında erkekler; sosyal, ekonomik, kültürel, mesleki ve dinî statülerine göre “kavuk” denilen başlıklar giyerlerdi. Kavukların en bilinenleri horasanî, selimî, kalafat, örfî, kafesî, mücevveze, kâtibî ve kallavi idi.
Kadınlar ise serpuş denilen külaha benzer başlıklar giyerlerdi.
Ramazan ayında, varlıklı zengin kimseler farklı yerlerdeki esnaf dükkânlarına girer ve zimem (borç) defterini isterlerdi.
Defterin baştan, sondan ve ortadan rastgele sayfalarını açar ve “Silin borçlarını, Allah kabul etsin.” der ve borçları ödeyip giderdi.
Osmanlı Devleti’nde, erkekler genelde bozahane
ve kıraathane/kahvehanelerde vakit geçirirlerdi.
Bir halk içeceği olan boza mısırdan üretilirdi.
Kıraathane, kahvehaneden daha sonra ortaya çıkan bir kavramdır ve isminin kıraathane olması bu mekânların “okuma salonu” olarak kullanılmasıyla bağlantılıdır.
Kahvehaneler, toplumsal paylaşımın gerçekleştiği ve geçmişin yâd edildiği kültürel mekânlar olarak Osmanlı toplum yaşamında önemli bir yere sahipti.
Nitekim eğitim, ticaret ve sanat üzerine fikir alışverişinin yapıldığı, meddahların konuşma, saz şairlerinin saz çalma ve söyleme yerleri kahvehaneler idi.
Not: Ünitenin devamına www.tarihkursu.com /ders notları bölümünden ulaşabilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder